Mijn jarenlange zoektocht naar de mooiste Franse chansons
Ik heb er geen verklaring voor, maar sinds ik wist (beter: voelde) dat de Franse taal bestond, was mijn liefde geboren. Op de kleuterschool beweerde ik dat beige mijn lievelingskleur was. Dat was helemaal niet waar – het was altijd en eeuwig rood – maar ik vond de klank ervan zo interessant en zacht, dat ik een reden zocht om het meer dan eens te kunnen zeggen. Mijn vader sprak een beetje Frans en redde zich in Frankrijk met zijn lessen van de HBS en zijn ‘Wat & hoe in het Frans’-boekje uit de jaren zestig. Ik vond dat hij dat heel goed deed en wilde die prachtig klinkende taal ook machtig zijn. Ook al kon ik dat niet zo formuleren, dat was mijn doel.
Franse chansons
Eenmaal op de middelbare school groeide mijn passie, dankzij de lessen van mijn onvolprezen leraar Frans. Ik had toen één elpee met Franse chansons. Een donkere hoes met als stralend middelpunt de Eiffeltoren le soir. Of was het de Arc de Triomphe? Niet meer te achterhalen, net zomin als ik weet welke verzameling hits erop stond. Misschien ‘Paris s’éveille’ van Jacques Dutronc, waar ik toen niks van begreep. Op school kreeg ik een cassettebandje met nummers van Julien Clerc, van een meisje dat eigenlijk heavy metal fan was. Dat zij ook van Julien Clerc hield, vond ik leuk, maar verder niet te rijmen met haar andere voorkeur. Bij een ander vriendinnetje thuis maakte ik kennis met Michel Fugain, waarna ik een elpee kocht van Le Big Bazar, de formatie met wie Fugain lang samenwerkte. Ik hield van Franse chansons, maar wist eigenlijk niet waar te beginnen.
Yves Duteil
Zo rommelde ik mij doelloos door de Franse muziek heen en wat ik beluisterde hing van toeval aan elkaar. Toen ik als au pair naar Parijs vertrok, kreeg ik van mijn oma geld, waarvan ik een cassettebandje van Yves Duteil kocht: ‘Tarantelle’. Geen idee waarom ik dat kocht en hoe ik op Yves Duteil was gekomen, maar eenmaal op mijn chambre de bonne op de zesde etage, met uitzicht op de Rue de Chazelles (17e arrondissement) draaide ik het veel. Ik ontdekte pas jaren later dat Duteil een paar jaar daarvoor ‘Au Parc Monceau’ had geschreven, het park waar ik nog geen 100 meter vandaan woonde en bijna dagelijks kwam.
Jacques Brel
Mijn doelloze zoektocht naar Franse chansons nam serieuzere vormen aan, toen mijn Frans langzaamaan verbeterde en ik Jacques Brel ‘ontdekte’. Ik kon zijn teksten beter begrijpen en ik kocht – cd voor cd – zijn verzamelde werk. Zijn teksten las ik in de cd-boekjes. Later kocht ik cd’s van Barbara, Juliette Gréco, Patricia Kaas, France Gall, Véronique Sanson en Patrick Bruel. Carla Bruni staat ook nog altijd in de cd-kast. Daar vind ik ook een verstofte cd van ‘French kiss’. Het is de soundtrack van een romantische film met Kevin Kline en Meg Ryan uit 1995, die mijn kennismaking met ‘La mer’ betekende, dit keer niet gezongen door Charles Trenet (mij toen nog onbekend) maar door – jawel! – Kevin Kline. ‘I love Paris’ van Ella Fitzerald stond daar ook op – klein zijweggetje, maar ook prachtig. Tegenwoordig komen er geen cd’s meer bij, wel playlists met eindeloos veel Franse muziek: Stromae, Zaz, Granville, Indila, Grand Corps Malade en deze zomer ontdekte ik al rijdend door Frankrijk op de radio Boulevard des Airs. (Meer tips voor goede Franse muziek zijn altijd welkom!)
Matthijs & Rob
Bestond er maar veel eerder een programma zoals ‘CHANSONS!’ van Matthijs van Nieuwkerk en Rob Kemps, dat voor mij als gids had kunnen dienen. Deze (onlangs uitgezonden) tv-serie was een vier weken lange onderdompeling in de heerlijke nostalgische, melancholische sfeer van het (vooral oudere) Franse chanson, terwijl je ondertussen lekkerbekkend naar de beelden van de boulevards, parken en gebouwen van Parijs kon kijken. De liefde voor het Franse lied straalde ervan af en de kennis en anekdotes over de Franse poëzie op muziek werkten aanstekelijk. Het was veel herkenning, maar gelukkig zorgde het zich vele malen omarmend duo (de een goedlachs, de ander wat zorgelijker kijkend) voor amusante weetjes én verrassingen. Zoals de mij totaal onbekende Renaud. Ook prachtig om eens meer te weten over Georges Brassens (die op mij altijd wat stoffig over kwam) en Serge Gainsbourg (weer het tegenovergestelde). Dalida had ik altijd links laten liggen en het was een onverwachte ontmoeting met haar werk.
Enig minpuntje: dat het slechts een povere vier afleveringen waren. Dit vind ik nou een prachtig onderwerp voor een eindeloze (Netflix?) serie.
Allez-y, les garçons! Vite, terug naar Paris!
Leuk om te lezen Madeleine en om de Franse liedjes te luisteren. De cd van Carla Bruni heb jij ooit aan mij geleverd, daar heb ik vaak naar geluisterd. Grappig hoe muziek en jouw verhaal ook mij weer terugbrengt in vroeger tijden.
Xxx. Beige… toch best een mooie kleur… 🙂
Het is maar goed dat Charles Aznavour al overleden is. Hij zou het niet leuk hebben gevonden dat hij nog niet door jou is ontdekt. Leuk geschreven en dank voor alle Franse artiesten die je noemt; voor mij als muziektherapeut in de ouderenzorg kan dat van pas komen. Ik ben wat Franstalig betreft opgegroeid met slechts de armzalige muziek van Plastic Bertrand, Blondie en Les Poppys.
Niet genoemd maakt nog niet onbekend, Sjoerd! Ik heb Edith Piaf ook niet genoemd, Joe Dassin niet en zoveel meer niet. Als je meer inspiratie voor je werk wilt, kan ik je zeker aanbevelen het programma dat ik noem, ‘CHANSONS!’ terug te kijken (op NPO1, de afgelopen 4 weken op vrijdagavond). Daar krijg je heel veel muziek te horen, op een bijzonder leuke manier. Goed plan om het Franse chansons in de ouderenzorg te herintroduceren! En ‘ça plane pour moi’ en ‘Denis’ zullen ze ook vast leuk vinden…
Overigens: ‘Dansez, maintenant’ van Dave zal het ook goed doen bij oudere mensen. Ook niet genoemd in mijn blog, maar overbekend. Bovendien kwam Dave ook een paar keer in CHANSONS! aan het woord. Erg leuk.
Alles aan jou ademde ‘Paris’ en ‘la France’ toen ik je leerde kennen. Wat was ik onder de indruk toen ik bij je kwam eten en jij Franse chansons draaide. Dat kende ik helemaal niet! En dankzij jou bij ik bij één van mijn bezoeken aan Parijs Parc Monceau gaan bezoeken. Prachtige plek. Ze zouden er zachtjes in een hoekje Duteil moeten draaien…
Ben benieuwd welke chansons ik dan draaide, in 1986… Achteraf bezien kende ik eigenlijk ook nog helemaal niet zoveel chansons. Het was een lange zoektocht en ik blijf ontdekken. En goed plan, om Yves Duteil daar altijd te draaien!
Was een leuke serie daar niet van maar ik was toch teleurgesteld. De aankondiging in de VARA gids was ‘wie is de beste Brel of Aznavour’. Matthijs bracht zijn liefde voor Aznavour goed naar voren, perfect maar Rob bakte er niets van. Rob vond Renaud geweldig (ik totaal niet), Dalida een wereldster (flauwe Ivo Niehe imitatie), Dave ook een wereldster (vond Dave niet van zichzelf) en vertelde amper iets over Brel.
Maar het was een leuke serie hoor jammer dat Brel er zo bekaaid vanaf kwam.
Ik heb in de jaren 70 lp’s gekocht van Francis Gabrel. Een vriend van mij noemde Francis Gabrel een zanger die je blij maakt met zijn liedjes dat zijn het ook mooie liedjes die ook ik goed begreep.
Je kan nu amper iets van hem downloaden. Ik heb één cd en 5 vinyl lp’s die laatsten kan ik niet draaien.
Verder was ik het wel vaak eens met de keuze van de muziek en de omschrijvingen van de heren.
Van Joe Dassin vind ik L’eté indien erg mooi, was een zomerhit in 1975 in Frankrijk.
Andere niet genoemde sterren die ik ken zijn. Serge Lama daar heb ik 10 lp’s van denk ik. Is zeker 2 keer komen optreden in Nederland (Vredenburg) ik was er 2 keer bij. Hij staat ook nog in de top2000 met Je suis malade geloof ik.
Michel Fugain daar is een hele goeie film van gemaakt met zijn Big Bazar de lp heb ik ook in vinyl.
Ik zit nog naar een naam te zoeken Patrick en nog iets verder vergeten, moet de lp’s opzoeken, goeie sfeervolle muziek.
Naar nog een naam zoeken iets van Chevalier, heb veel lp’s van hem maar hij ontpopte zich als een gevaarlijke rechtse bal. Hoewel zijn muziek eerst apolitiek was draaide ik die nooit meer en nu kan het niet meer.
Ik ga gauw mijn lp’s eens bekijken
Dank voor je reactie Rob! Mooi dat die serie (en hopelijk ook mijn blog) reden zijn om je lp’s weer eens te bekijken! Ben ik overigens ook erg benieuwd naar. Francis Cabrel ken ik – erg mooie muziek. Gelukkig kun je die wel op Spotify luisteren. Joe Dassin ook mooi. En ik ben benieuwd welke Patrick het is. Als ik google krijg ik: Fiori, Sebastien, Norman of Juvet. Welke is het? En welke Chevalier is het? Maurice?
Ach, bij mij is de liefde voor de Franse taal begonnen bij Vive la France 1, 2 en verder… sinds een jaar of 5 weer dieper gedoken in de chansons. Je kunt niet fout met Patrick Bruel inderdaad. Check out Patrick Fiori, Florent Pagny, good old Veronique Sanson, actueler is Tim Dup. Check de Quebecois Pierre Lapointe. En mijn favoriete stem, Garou (zingt ook Engels, net als Roche Voisin).
Dank voor je reactie en voor je tips! Veronique Sanson en Florent Pagny ken ik, de rest niet. Heerlijk! Ga ik die ook luisteren; ben benieuwd!