Gymzaal

‘Afscheid nemen bestaat niet’. Eigenlijk houd ik niet van Marco Borsato, maar dit liedje weet me toch te raken. Niet dankzij de zanger, want zijn stem was karaoke-gewijs weggedraaid. Op het podium in de smoorhete gymzaal staan 27 kinderen met de armen om elkaars schouders. Ze staan in twee rijen achter elkaar te zingen. En al doen ze nog zo hun best ze tegen te houden, de tranen stromen rijkelijk. Ze zingen dat afscheid nemen niet bestaat, maar huilen omdat ze toch weggaan. 

Nauwelijks twaalf jaar oud en nu al een larmoyant afscheid. Letterlijke betekenis: je afscheiden van. Ze moeten zich losrukken van elkaar. Weg. Allemaal een andere kant op. 

Ik kan me niet herinneren dat ik mijn eigen afscheid van de lagere school zo dramatisch vond. Ik had gewoon wel zin in andere mensen en in iets nieuws. Bovendien hadden wij niet wekenlang samen allerlei dolkomische sketches in elkaar gedraaid, waar we met zoveel plezier en in het diepste geheim aan werkten. Wij moesten een musical doen waarvan me de naam is ontschoten en waarvan we destijds niet begrepen waarom wij die voorstelling moesten doen. Niemand vond hem leuk of snapte waar het over ging. Het was iets met groene ruimtewezens. Niks aan. Laat die middelbare school maar komen! 

Familie

Dan dit vaarwel. De oudste zoon neemt afscheid van zijn klas. Pardon, van zijn familie. Zijn onvolprezen juf heeft in twee jaar tijd deze kinderen zo’n saamhorigheidsgevoel gegeven en zoveel veiligheid geboden, dat ze zich als een grote familie voelen. ‘En ik ben en blijf voor altijd jullie juf.’ Dan is het lastig weggaan. Laat staan te zingen dat afscheid nemen niet bestaat, terwijl je weet dat je je eigen weg gaat. Alleen naar die grote school, waar je bijna niemand kent. 

Elk vaarwel is weer slikken. En ze zijn zich er nog helemaal niet van bewust dat dit nog maar het eerste afscheid in hun leven is. Er zullen meer volgen: van scholen, vrienden, geliefden, huisdieren, noem maar op. Er komen nog veel meer tranen. 

Ik vond het al verschrikkelijk toen ik mijn kinderen achter moest laten bij het kinderdagverblijf. Ze waren drie maanden oud en ik moest afscheid nemen. Voor één dag. Serpent dat ik was. Maar ja, het werk riep en elke ouder moest daar ‘doorheen’. Afscheid nemen bestaat dus wel. Eigenlijk is het leven een aaneenschakeling van afscheid nemen en weer verder gaan. 

De zoon doet een grappige sketch dat hij baby is en er met twee andere baby’s een dolle boel van maakt op lekkere uptempo nummers in de slaapkamer, terwijl hij eigenlijk moet slapen. Ook speelt hij mee in de ‘ritmesectie’ van de band. Iets met een kalebas, want hij weigerde een paar jaar geleden op pianoles te gaan of een ander instrument te kiezen. 

Als ze dan tot slot Borsato’s hit zingen, is hij onzichtbaar voor zijn ouders. Hij verschuilt zich en het is onmogelijk te zien of hij een traan laat. Later beaamt hij dat hij ‘wel een beetje’ moest huilen. Maar ja, terwijl bij anderen nog de tranen over de wangen rollen en in de pauze doelloos over het schoolplein dwalen, is hij alweer aan het rennen en dollen. En hij vindt het ook ‘wel leuk’ om iets nieuws te beginnen. 

‘Afscheid nemen bestaat niet.

Ik ga wel weg maar verlaat je niet.’ 

Dat laatste zinnetje biedt op de afscheidsavond wel troost. Want ja: hun appgroep zal blijven bestaan. Ze kunnen elkaar altijd nog appen.