Eeuwige momenten

Zonsondergang aan de kade. Gezien vanaf de Middenweg. Fotograaf: Bart.
Zonsondergang aan de kade. Gezien vanaf de Middenweg. Fotograaf: Bart.

Brug

Aan het eind van de middag, als de zon aan de horizon de ringvaart in zakt, is het opeens druk op de brug. Fietsers sjezen langs, maar zodra ze de zonsensatie zien, stappen velen af. Ze grijpen in hun jaszak of tas, maken snel een foto met hun mobiel, werpen nog even een blik op het natuurschouwspel in de stad en fietsen tevreden verder. Weer wat moois om op Facebook te zetten of rond te twitteren.

Poging

Ik ben gisteren wat langer dan de gemiddelde kiekjesmaker op de brug blijven staan. Om te wachten of het nog sensationeler zou kleuren. In tegenstelling tot de dag ervoor gebeurde dat helaas niet. Ik maak ook graag foto’s van zo’n mooi moment, ook al weet ik niet zo goed waarom. Om nou Facebook dagelijks te laten onderdompelen in zonsondergangen, nee. Zo’n moment vangen en vasthouden, dat is het enige doel van de foto. Een heldhaftige poging iets moois te behouden. Terwijl je al fotograferend toch ook weer minder van het moment zelf geniet. Het leuke vond ik, dat Bart (10), die van de week met een vriendje aan de wandel was met mijn mobiel (Pokemon Go), ook de prachtig rode gloed boven de kade zag. Het viel hem op, swipete Pokemon even weg en maakte er met mijn mobiel een foto van. Zodat ik ’s avonds laat opeens verrast werd door een voor mij onbekende, roodgekleurde lucht op mijn eigen telefoon. De volgende dag probeerde ik zo nonchalant mogelijk te peilen hoe hij ertoe kwam daar een foto van te maken: ‘’Wilde je die voor mij maken, of zo? Omdat je weet dat ik dat mooi vind?’’ Hij haalde zijn schouders op en zei met stoere blik: ‘’Soort van. Half.’’

Charles-François Daubigny (1817-1878), Ondergaande zon bij Villerville, c. 1876. De Mesdag Collectie, Den Haag. Te zien op de expositie 'Daubigny, Monet, Van Gogh. Impressies van het landschap'.
Charles-François Daubigny (1817-1878), Ondergaande zon bij Villerville, c. 1876. De Mesdag Collectie, Den Haag. Te zien op de expositie ‘Daubigny, Monet, Van Gogh. Impressies van het landschap’.

Tentoonstelling

Later was ik in het Van Gogh Museum, voor de tentoonstelling ‘Daubigny, Monet, Van Gogh. Impressies van het landschap.’ Ik werd getrakteerd op nog veel meer ondergaande zonnen. Minstens anderhalve eeuw oud zijn ze en ze roepen nog steeds een gevoel op van… ja, van wat eigenlijk? Mij geeft het altijd een gevoel van rust. Maar tegelijk van nieuwsgierigheid. Want hoe hebben ze dat geschilderd? Hoe kun je zo’n moment vangen op doek? En wat wilden ze ermee zeggen? Daubigny was een van de eerste landschapschilders die buiten schilderde en de natuur in het moment probeerde te vangen. Hij ging ook steeds losser schilderen. Een wegbereider voor de impressionisten dus, die helemaal hun gevoel van een moment – een impressie – vastlegden. Er hingen flink wat zonsondergangen en om de expositie luister bij te zetten, werd er ook op een muur een film geprojecteerd, waarin de zon achter elkaar onder ging.

Bootje

Het is ook een fraai moment, de schemering. Probeer die maar eens te grijpen. Lastig, want het duurt kort en het licht verandert met de minuut. Je moet er snel bij zijn; het is zo donker. Met een mobiel in je hand, kan het wel rap. Maar het lijkt me best lastig, als schilder in een bootje op de rivier. Daubigny had een speciale atelierboot en Monet vond dat zo’n goed idee dat hij er ook een liet maken. Dobberend in hun bootjes op de Oise of de Seine vingen zij de zon. Maar ze schilderden meer landschappen: rivieren, tuinen, zeegezichten, dorpjes, korenvelden, etc. Op allerlei momenten van de dag, in alle seizoenen. En daar kun je uren naar blijven kijken. Dat is het bijzondere van kunst. De zon gaat snel onder, de seizoenen wisselen, het stormt of de klaprozen bloeien gemoedelijk, maar gevangen op doek, duren zulke momenten gelukkig eeuwen.

Claude Monet, De schildersboot, 1874, Coll. Kröller-Müller Museum, Otterlo. Te zien op de expositie 'Daubigny, Monet, Van Gogh. Impressies van het landschap'.
Claude Monet, De schildersboot, 1874, Coll. Kröller-Müller Museum, Otterlo. Te zien op de expositie ‘Daubigny, Monet, Van Gogh. Impressies van het landschap’.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *